ډيورند

نن مې اخره ورځ ده. فلم په خلاصېدو دی. ماسپښين يې بايد سر تر پايه وګورو. نور نو تیار دی. د افغانستان په اړه يې څو لنډ فلمونه جوړول. ما يې ژباړه کوله او ځيني مواد لکه افغاني سندرې او له افغانانو سره مرکې مې ورته پيدا کولې. ساعت مې  په کې تېر و. نوې تجربه وه.

پر دې اخري فلم زما په ګډون پنځه کسه کار کوي. درې ښځې او دوه نارينه دي. ټول يو ټيم يوو خو خلک په کې له بېلا بېلو ځايونو دي. له سعودي را نيولې  تر ايټاليا، فرانسې، عراق او افغانستانه.

يوازې فلم اېډېتر مو انګليس دی (کرېس). په عمر تر ۳۵ لوړ په ونه ميانه او  تک سپين دی. زده کړې يې تر ډکتورا په انګليسي ادبياتو کې کړي. خو وايي ادبيات يې نور نه و خوښ نو ځکه يې فلم او ميډيا ولوسته.

دی پر افغانستان د تصوير په ژبه يو څو دقيقيي فلم جوړوي خو د افغانستان په اړه يې معلومات ډېر لږ دي.

د ډوډۍ وخت را نژدې شو. کرېس د نورو ورځو غوندې  پر ټولو غږ وکړ.

-            هې خلکو زه به مو چمن کې وګورم

ټولو وويل سمه ده، ما هم سر ورته وخوځاوه.

د دفتر مخې ته لوی چمن دی، کله چې لمر وي ټول ورته را وځي. زموږ والا هم يو يو رهي کېده.

ما له څلورم منزله په کړکۍ کې وکتل. چمن بيا ډک وو. ډېر ښه ښکارېده. 

تيار سندوېچ مې را نيوه خو په دې دومره خلکو کې مې دوی نه شوای پيدا کولای. لا ولاړه وم چې کرېس لاس  اوچت کړ. زما نوم يې واخيست.

-          اوو مننه. وبخښئ چې منتظره مې پرېښودئ.

-          هيڅ خبره نه ده.

-          خواږه مو پرې ايښې ، موږ  ويل چې ته راشئ په ګډه به يې وخورو.

-          مننه خو وايي   خواږه خلک چاغوي.

-          که دې يوه ورځ وخوړل نه چاغېږې .

-          موسکۍ شوم.

نورو پر فلم خبرې کولې. چا ويل هغه د کوچيانو ډېر ښايسته شاټ دی. فرانسوۍ  وويل زما په کې هغه کوچۍ ښځې ډېرې خوښې شوې. ډېرې ښکلې دي.

کرېس ور ټوپ کړه:

-          هو تاجکانې دي. کاشکې مو چې د پښتنو مېرمنو ځينې شاټونه درلودای.

ايټالوي داسې لکه د ده په لږو معلوماتو چې ملنډې وهي وويل: 

-          کرېس هغه ښکلې کوچيانې مېرمنې پښتنې دي.

-          نه! پښتانه طالبان دي او طالبان خپلې مېرمنې لوڅ مخ نه پرېږدي.

عراقي په قه قه وخندل.

 -     له ثنا پوښتنه وکړئ؟

-          ته په قوم څه يې؟

-          ساپۍ يم

-          مانا؟

-          مانا پښتنه يم

-          او کم ان!!! مانا دا څه وايې .

-          ټولو څو شېبې عجيبه را ته کتل.

کرېس سکوت مات کړ

-          ته به نو دلته زېږېدلې يې؟

-          نه دوه نيم کاله مې کيږي چې دلته راغلې يم، تر هغه مخته ټول عمر په افغانستان کې وم.

ډوډۍ خلاصه وه. ټول روان شو. په دفتر کې هر چا خپل کار کاوه.  مازيګر د تلو وخت و.

کرېس زما مېز ته راغی.

-          لطفا ما درسره په فس بوک کې اډ که. غوښتنه مې در ليږلې.

-          سمه ده.

له نورو سره مې هم خدای په اماني وکړه.

له دفتره را ووتم.

موبايل مې ولرزېده. ايس ايم ايس (SMS) پيغام و.

-          ما ويل چې ته نه د هندوانو څېره او رنګ لرې نه د پاکستانيآنو اونه هم د ايرانيانو. ډېری افغانان د دغو درو ډلو خلکو په شان دي. سرې غوږۍ ښه در سره ايسي.

شمېره مې ونه پېژندله. ځواب مې ورنه کړ. څو شېبې وروسته بل پيغام راغى، ليکلي يې و:

-          دا زه يم،  کرېس، شمېره دې په سي وي (CV) کې وه .

مننه مې ورته وليکل. نور به مې نو څه ليکلاى. د ځمکې لاندې اورگاډي ته لاړم. هلته موبايل کار نه کوي. يو ساعت وروسته چې له تمځايه د کور خواته رهي شوم، که گورم دوه پيغامونه سر په سر راغلل، دواړه د کريس و.

 په يوه کې يې ليکلي و:

-          په بريټيش موزيم کې د افغانستان اثار نندارې ته وړاندې شوي زه يوازې يم راسره لاړ شه او پرې ومې پوهوه.

په بل کې يې ليکلي و:

-          ځواب ته دې په تمه يم .

ځان مې غلى ونيوه، ماخوستن مې فېسبوک وليد. کرېس د ايس ايم ايس (SMS) خبرې په فېسبوک کې هم راته ليکلې وې. ځواب مې ورکړ:

-          ما هغه اثار ليدلي دي .

سم لاسي يې ځواب راغى:

-          ما نه دې ليدلي او ته خو پوهېږې چې د افغانستان په باب مې معلومات صفر دي نو راسره ملگرې شه چې پوى شم .

ځواب مې ورکړ:

-          خپله ورشه، ورسره ليکلي لارښوونې شته پرې پوى به شي .

-         د لندن بل موزيم ته به لاړ شو

-          ما ټول موزيمونه ليدلي دي 

-          ټول دې ليدلي، دا څرنگه ممکنه ده؟

-          موږ افغانان بې صبره يوو هر څه ژر ژر کوو .

-          د چارلز ډېکنز موزيم ته به دې بوځم، هغه زموږ تر ټولو لوى ليکوال دى .

-          ما يې ناولونه نه دي لوستي نو ډېره علاقه نه ورسره لرم .

-          خو چې ورشې او زه يې درته تشريح کړم خپله به دې مينه ورسره پيدا شي .

-          زړه مې نه غواړي .

ناوخته و. کمپيوټر مې بند کړ. سهار مې کار نه درلود. تر ډېرو ويده وم. د موبايل د پيغام په غږ راوېښه شوم . کرېس و، ويل يې:

-          د فېسبوک پيغام دې ځواب نه کړ .

لپ ټاپ مې د کټ سر ته پروت و. روښانه مې کړ. فېسبوک ته لاړم. کرېس ليکلي و:

-          دا پښتنې ډېرې سخت زړې دي، يوه نه مني خو زه هم انگريز يم. موسيقي خو به دې خوښه وي که نه .

غصه راغله. ورته ومې ليکل:

-          هو موسيقي مې خوښه ده، له خپل افغان خاوند سره  کانسرتونو ته ځم .

کرېس ښه په ځنډ ځواب راکړ:

-          ودونه ماتيږي هم .

ورته ومې ليکل:

-          ستا نوم کرېس دى، ډيورند نه دى چې کورونه به ورانوې .